De Gurkhabrigade (Brigade of Gurkhas) is de verzamelterm voor een aantal elite-eenheden van het Britse leger die zijn samengesteld uit Nepalese militairen. Zij zijn bekend om hun ceremoniële wapen, de kukri, en het gebruik van Oosterse gevechtskunst.
Over de Gurkha’s gaan veel verhalen. Dat ze meedogenloze krijgers zijn, diehard frontstrijders, dapper, loyaal, standvastig tot het einde. Dat ze hun gekromde mes, de kukri, pas weer in de schede terugstoppen als dat bebloed is. Dat alleen al het slijpen van die messen de Argentijnen in de oorlog om de Falkland Eilanden op de vlucht deed slaan. Dat ze de beste man-tegen-man-strijders ter wereld zijn. En dan dat motto: Liever sterven, dan leven als een lafaard.
Volgens het internationaal recht worden de Britse Gurkha’s niet als huurlingen beschouwd. Zij zijn volledig geïntegreerd in het Britse leger, in officiële eenheden van de Gurkhabrigade en vallen onder de voorschriften en regels die voor alle Britse militairen gelden.
De Gurkharegimenten worden vanouds geleid door Britse officieren, hoewel er ook Gurkha’s zijn onder de officieren. Gurkha’s die als officier willen worden aangesteld, dienen de Britse nationaliteit aan te nemen.
De Gurkhastrijders zijn afkomstig uit het volk van de Gurkha. De eerste Gurkha’s traden als vrijwillige huursoldaten in dienst van de Britse Oost-Indische Compagnie na de Gurkhaoorlog (1814-1816). De Britten raakten onder de indruk van de vasthoudendheid van de Gurkhasoldaten en moedigden ze aan om als vrijwilliger dienst te nemen bij de Oost-Indische Compagnie.
Jaarlijks rekruteert het Britse leger 270 Nepalezen uit zo’n 20.000 sollicitanten, hoofdzakelijk uit de bevolkingsgroepen Rai, Limbu, Gurung en Magar, uit de omgeving van de Nepalese stad Gorkha. Ze zijn niet jonger dan 17,5 jaar en niet ouder dan 21, ze wegen minstens 50 kilo, zijn minimaal 1 meter 57 lang, dragen geen bril en hebben in hun gebit niet meer dan twee vullingen. Daarmee voldoen ze aan de belangrijkste criteria voor de rekrutering van strijders voor de vermaarde Gurkha Brigade, die onderdeel uitmaakt van de Britse krijgsmacht.
Na een eerste selectie in diverse locaties in Nepal volgt een drie weken durende selectieprocedure in Pokhara in Midden-Nepal.
Van al die duizenden zijn er aan het eind van een lange en strenge selectieprocedure nog ruim 200 over. Daarna krijgen de rekruten een opleiding van negen maanden in Engeland. Zij treden toe tot de Gurkha Brigade.
Hun salarissen en pensioenen vormen een belangrijke inkomstenbron voor Nepal.
Gurkha’s krijgen elke drie jaar vijf maanden verlof in Nepal. Sommigen laten hun gezin overkomen naar het Verenigd Koninkrijk. Gurkha’s die de rang van Colour Sergeant hebben bereikt, mogen hun gezin permanent in het Verenigd Koninkrijk laten wonen.
Sinds de onafhankelijkheid van India in 1947, volgens de voorwaarden van de overeenkomst tussen Groot-Brittannië-India-Nepal, werden zes Gorkha-regimenten, voorheen onderdeel van het Brits-Indische leger, onderdeel van het Indiase leger en hebben ze sindsdien gediend. De troepen zijn voornamelijk afkomstig uit etnische Gurkha-gemeenschappen in Nepal. Vanaf 2020 heeft India 39 Gorkha-bataljons die dienen in 7 Gorkha-regimenten.