Lumbini ligt in het zuiden van Nepal aan de grens met India. Het is de geboorteplaats van Gautama Boeddha, de stichter van het Boeddhisme, die leefde van 623 tot 543 voor Christus. Lumbini is een van de vier belangrijkste pelgrimsplaatsen gerelateerd aan het leven van Boeddha. Lumbini staat sinds 1997 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Doordat het zo’n belangrijke bedevaartsplaats is voor boeddhisten wereldwijd, zijn er in Lumbini veel verschillende boeddhistische elementen uit verschillende landen te vinden. In het gebied staan o.a. een Chinese boeddhistische tempel, een Birmese pagode en bij de bodhiboom hangen Tibetaanse gebedsvlaggen en Koreaans boeddhistische lampionnen. Er zijn boeddhistische tempels van de verschillende hoofdstromingen in het boeddhisme te vinden.
Het complete terrein bestaat uit vier hoofddelen.
De Maya Devi-tempel verankert de zuidelijke Heilige Tuin.
De schitterende witte World Peace Pagoda ligt aan de noordkant, samen met administratieve, residentiële en onderzoeksfaciliteiten.
In het midden, van noord naar zuid gescheiden door het 1,6 km lange centrale kanaal, ligt de kloosterzone. De West Monastic Zone is gereserveerd voor kloosters van de Mahayana-school, die worden gekenmerkt door monniken in kastanjebruine gewaden en een meer luidruchtige gebedsstijl met blazende hoorns en botsende cimbalen.
De East Monastic Zone is gereserveerd voor kloosters van de Theravada-school, gebruikelijk in Zuidoost-Azië en Sri Lanka, en herkenbaar aan de saffraankleurige gewaden van de monniken.
De kloosters zijn dagelijks geopend van 08.00 uur tot 12.00 uur en van 13.00 uur tot 17.00 uur. Je moet je schoenen uitdoen om er een te betreden, dus zorg ervoor dat je een paar sokken meeneemt.
Maya Devi-Tempel
Het spirituele hart van Lumbini, de Maya Devi-tempel, markeert de plek waar koningin Maya Devi rond 563 voor Christus het leven schonk aan Siddhartha Gautama. In de aangrenzende heilige tuin vind je de pilaar van Ashoka, oude ruïnes van stoepa’s en in kastanjebruin en saffraan geklede monniken die samenkomen onder een uitgestrekte Bodhi (pipal) boom versierd met gebedsvlaggen. Toegangsticket 50 meter ten noorden van de poort naar de Heilige Tuin. Schoenen uitdoen bij de poort.
Opgravingen die in 1992 werden uitgevoerd, brachten ruïnes aan het licht die minstens 2200 jaar oud zijn, waaronder een gedenksteen op een bakstenen sokkel, die overeenkomt met de beschrijving van een steen die in de 3e eeuw voor Christus door keizer Ashoka werd gelegd. Er zijn plannen om een groots monument op de site te plaatsen, maar voorlopig beschermt een stevig bakstenen paviljoen de tempelruïnes.
Je kunt rond de ruïnes lopen op een verhoogde promenade. Het hoogtepunt voor pelgrims is een zandstenen beeld van de geboorte van de Boeddha, naar verluidt hier achtergelaten door de Malla-koning, Ripu Malla, in de 14e eeuw, toen Maya Devi werd aanbeden als een incarnatie van de hindoe-moedergodin.
Het snijwerk is door eeuwenlange verering bijna plat geworden, maar je kunt nog net de vorm onderscheiden van Maya Devi die een boomtak vastpakt en de Boeddha baarde, terwijl Indra en Brahma toekijken. Direct daaronder bevindt zich een markeringssteen die is ingekapseld in kogelvrij glas, die de plek aangeeft waar de Boeddha werd geboren. De heilige vijver naast de tempel zou de plek zijn waar Maya Devi baadde voordat ze de Boeddha baarde. Verspreid over het terrein zijn de verwoeste fundamenten van een aantal bakstenen stoepa’s en kloosters die dateren uit de 2e eeuw voor Christus tot de 9e eeuw na Christus.
World Peace Pagoda
De indrukwekkende, glanzend witte World Peace Pagoda, een van ’s werelds grootste stoepa’s, ligt buiten het hoofdgebied, maar is gemakkelijk bereikbaar met de fiets en werd gebouwd door Japanse boeddhisten voor een bedrag van US $ 1 miljoen. Het glanzende gouden beeld stelt de Boeddha voor in de houding die hij aannam toen hij werd geboren. Nabij de voet van de stoepa ligt het graf van een Japanse monnik die tijdens de bouw van het monument door anti-boeddhistische extremisten is vermoord.
Royal Thai Buddhist Monastery
Dicht bij het noordelijke uiteinde van de vijver, staat dit prachtige en imposante klooster in Thaise stijl, gebouwd van glanzend wit marmer. Het meditatiecentrum met blauw dak ernaast is een ander mooi stukje architectuur. Misschien wel de grootste compound in de monastieke zone.
Cambodian Monastery
Met sterke overeenkomsten van Angkor Wat, is deze kleurrijke tempel een van de meest fascinerende tempels in Lumbini. De tempel is omgeven door een vierkante balustrade met daarbovenop vier groene slangen van 50 meter lang, waarvan de staarten op de hoeken verstrengeld zijn.
Zhong Hua Chinese Buddhist Monastery
Dit elegante klooster is een van de meest indrukwekkende bouwwerken in Lumbini. Bereikbaar via een poort geflankeerd door honden van Fo, ziet het elegante klooster in pagodestijl eruit als een kleine Verboden Stad. De perfect onderhouden binnenplaats is een oase van rust.