Goden

In het hindoeïsme is er niet één god, zoals in het christendom of de islam. Het hindoeïsme kent ontelbaar veel goden. Elke hindoe kan zijn eigen god kiezen of als hij gaat bidden een god uitkiezen om zijn offers aan te geven. Er zijn wel belangrijke en minder belangrijke hindoe goden.
De meeste hindoes geloven in een oppermachtige ziel of geest, die ze Brahman noemen (niet te verwarren met Brahma). Brahman heeft geen vorm of gedaante, maar is overal en in alles aanwezig. De andere goden en godinnen van het hindoeïsme staan voor de verschillende kenmerken van Brahman. De meeste hindoes geloven in een oppergeest Brahma, de schepper. Samen met Vishnu (de beschermer) en Shiva (de verwoester) vormen ze een drie-eenheid.

Brahma, de schepper

De god Brahma is de schepper van het heelal en de god van de wijsheid. Brahma heeft vier gezichten. Elk gezicht kijkt een eigen windrichting op. Dit geeft aan dat Brahma over alle windrichtingen regeert. Hij is de god van alles. Ook heeft Brahma vier armen, waarin hij de heilige boeken van het hindoeïsme, een rozenkrans en een kan water vasthoudt.


De vrouw van Brahma is de godin Saraswati. Zij is de godin van de kennis, kunst, muziek en literatuur. Ze staat meestal afgebeeld met een boek en een muziekinstrument in haar handen.
Het rijdier van Brahma is de wilde gans. Brahma heeft, ondanks dat hij één van de belangrijkste goden is, maar weinig verschijningen in verhalen of in het dagelijks leven.
Brahma is de schepper van het heelal en dus erg belangrijk. Het verhaal gaat, dat Brahma uit zijn mond de windrichtingen heeft geblazen. En toch kom je deze god bijna nooit tegen. Er zijn maar heel weinig tempels aan Brahma gewijd. De enige tempel in India die is gewijd aan Brahma staat in Pushkar in Rajasthan.

Vishnu, de beschermer

Vishnu en Lakshmi

De god Vishnu is de beschermer van het heelal. Hij wordt ook als de beschermer van de aarde gezien. Vishnu heeft vier armen, waarin hij een trompetschelp, een lotusbloem, een discus en een knuppel vasthoudt
De vrouw van Vishnu heet Lakshmi. Zij is de godin van licht, vruchtbaarheid, geluk en voorspoed, schoonheid en welvaart en de patrones van de huisvrouwen. Divali wordt onder andere ter ere van Lakshmi gevierd.
Het rijdier van Vishnu is de adelaar Garuda. Deze trouwe vriend brengt Vishnu overal naartoe. Garuda zie je vaak de wacht houden voor de tempels van Vishnu. Garuda heeft een hekel aan slangen. Om te laten zien dat Garuda sterker is, zit hij vaak op ze of vermorzelt hij ze.

Vishnu Avatars

De god Vishnu is tien maal op aarde geweest in verschillende gedaanten, ook wel avatars genoemd. Hij nam telkens zo’n avatar aan om de wereld te redden. Vishnu is als vis, schildpad, wild zwijn, leeuw, dwerg, krijger en Rama op aarde geweest. De bekendste avatar van Vishnu is Krishna geweest, de blauwe god. Dat was de achtste avatar.
De negende avatar van Vishnu is Boeddha. Op deze manier raken het hindoeïsme en het boeddhisme elkaar. De boeddhisten accepteren niet dat hun Boeddha zomaar een verschijning van een hindoe god is geweest. Voor de hindoes is de Boeddha een heilig figuur en onderdeel van hun geloof. Hindoes en boeddhisten leven al eeuwen in vrede met elkaar en dit is nooit een punt van onenigheid geweest.
De tiende avatar van Vishnu is Kalki. Deze avatar is nog niet op aarde geweest. Volgens het verhaal moet Kalki nog komen. Maar als hij komt dan brengt hij geen goeds. Hij zal komen als ruiter op een wit paard. In zijn hand een zwaard om de wereld te vernietigen. Het zal het einde betekenen van een tijdperk. Volgens het verhaal komt Kalki in de hindoe periode Kaliyuga. Dat is onze huidige eeuw.

Shiva, de verwoester

De god Shiva is een van de beroemdste en populairste goden in het hindoeïsme. Shiva is een verwoester en een schepper. Hij kan dingen maken, maar ook breken. Iedereen wil daarom ook Shiva goed gezind blijven. Ook is Shiva populair omdat hij altijd innerlijke vrede heeft.
Shiva heeft een vrouw die Parvati heet. Ze wordt in verschillende gedaanten aanbeden: als zachte Moedergodin, als bloeddorstige Kali en als Durga, de godin van de strijd. Net als veel andere goden is Parvati dus een mengeling van goed en kwaad, vriendelijk en wreed, leven en dood.
Durga is de oorlogszuchtige gedaante van Parvati. Zij rijdt op een tijger en heeft in elk van haar tien handen een ander wapen.
De populaire god Ganesh is de zoon van Shiva en Parvati.
De stier Nandi is Shiva’s rijdier. Bij Shiva tempels staat altijd een beeld van Nandi bij de ingang. Shiva heeft ook altijd een drietand bij zich en volgens sommige verhalen woont hij op de Kailash berg in Tibet en rookt hij graag geestverruimende middelen.
Letterlijk betekent het woord ‘Shiva’ goedgunstig. De rivier de Ganges, symbool van wijsheid en zuiverheid stroomt uit zijn haar. Shiva is ook met slangen versierd. Veel van zijn volgelingen, de sadhu’s, hebben ook een drietand, samengeklit haar en een stuk leer om hun nek hangen.
Eens dreigde de aarde vergiftigd te worden. Shiva redde de wereld door het gif te drinken. Hij kreeg er wel een blauwe kleur van. Het feest Shivaratri wordt ter ere van Shiva gehouden.

Shivaratri

Maar het hindoeïsme kent nog honderden andere goden, waarvan velen reïncarnaties zijn. Vaak staan ze ergens voor, zoals de populaire Ganesh -te herkennen aan het olifantenhoofd- de god voor wijsheid en kennis. Tijdens examens richten studenten zich extra tot hem. Andere populaire goden zijn Rama, die moed en deugd vertegenwoordigt, Hanuman  de aapgod die een belangrijke rol speelt in de Ramayana waarin hij de god Rama helpt bij de redding van zijn vrouw Sita uit de handen van Ravana, de demonenkoning van Lanka en Krishna, die graag wonderen verricht.