Het Negende Fort – Kaunas

Het Negende Fort in Kaunas, Litouwen is een fort dat onderdeel uitmaakt van het grotere complex Fort Kaunas. Het is een complex van verdedigingswerken dat werd gebouwd tussen 1902 en 1913 toen Litouwen deel uitmaakte van het Russische rijk. Het was oorspronkelijk ontworpen om een garnizoen van soldaten en artillerie te huisvesten.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het fort in 1915 door Duitse troepen ingenomen. Na de Eerste Wereldoorlog en het herstel van de Litouwse onafhankelijkheid werd het Negende Fort onderdeel van de nieuw opgerichte Litouwse strijdkrachten.

Vanaf 1924 was het een gevangenis. Tijdens de Sovjet-bezetting (1940-41) van de Baltische Staten na het Molotov-Ribbentroppact deed het fort dienst als gevangenis van de NKVD (Volkscommissariaat voor Binnenlandse Zaken, voorloper van de KGB) die er politieke gevangenen opsloot.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog kreeg het fort echter een donkere rol tijdens de jaren van nazi-bezetting.
Onder de nazi-bezetting van Litouwen werd het Negende Fort gebruikt als locatie voor massamoorden en uitroeiing van Joden en andere gevangenen. In totaal 30.000 mensen, voornamelijk Joden uit Litouwen en andere Europese landen, werden daar tussen 1941 en 1944 geëxecuteerd door de nazi’s. Het werd een van de belangrijkste executieplaatsen tijdens de Holocaust.

Na de oorlog werd het Negende Fort door de Sovjet NKVD (de voorloper van de KGB) gebruikt als gevangenis en detentiecentrum voor politieke gevangenen en ‘vijanden van de staat’.

Tegenwoordig doet het Negende Fort dienst als museum en gedenkteken voor de slachtoffers van de Holocaust en het Sovjetregime. Het museum herbergt tentoonstellingen over de geschiedenis van het fort, de Holocaust en de Sovjetbezetting, en herinnert bezoekers aan de tragische gebeurtenissen die plaatsvonden binnen de muren. Het is een sombere herinnering aan de wreedheden begaan tijdens de Tweede Wereldoorlog en het belang van het herinneren van de geschiedenis om te voorkomen dat dergelijke tragedies zich opnieuw voordoen.