Odisha, tot november 2011 Orissa (Odia) is een deelstaat van India. De staat ligt in het oostelijke deel van het land. De hoofdstad is Bhubaneswar. Odisha heeft ongeveer 45,5 miljoen (2017) inwoners.
Orissa is begrensd in het noorden door Jharkhand, in het noordoosten door West-Bengalen, in het oosten door de Golf van Bengalen, in het zuiden door Andhra Pradesh en in het westen door Chhattisgarh.
Van alle staten van India kent Orissa een van het hoogste percentage inwoners die onder de armoedegrens leeft. In 2013 leefde ruim 32% van de bevolking van Orissa onder de armoedegrens.
De meest gesproken taal in Odisha is Odia, vroeger Oriya genoemd.
Op 4 november 2011 keurde president Pratibha Patil een wet goed, waardoor met ingang van 1 november dat jaar de naam van de deelstaat officieel Odisha is en de taal Odia. Het proces van de naamsverandering was in gang gezet in 2008.
De Tempels van Bhubaneshwar
Samen met Puri en Konarak vormt hoofdstad Bhubaneshwar de zogenaamde ‘gouden driehoek’ van Odisha. De bijnaam van Bhubaneshwar is ‘stad van de tempels’, en met meer dan 700 tempels doet de stad die bijnaam eer aan. De belangrijkste tempels die zeker een bezoek waard zijn, zijn de Lingraj tempel, de Mukteshwar tempel, de Brahmeshwar tempel, de Rajarani tempel en de Yogini tempel.
Khandagiri en Udayagiri
Khandagiri en Udayagiri zijn jaïnistische grotten uit de eerste eeuw. De grotten zijn deels natuurlijk ontstaan en deels bewust uitgehouwen en zijn van archeologisch, historisch en religieus belang voor Bhubaneshwar. De grotten zijn gelegen op twee heuvels: Udayagiri en Khandagiri. De ornamenten van de grotten zijn met precisie aangebracht. Undayagiri heeft 18 grotten, Khandagiri 15. Waarschijnlijk is het grootste deel van de grotten uitgehouwen ten tijde van koning Kharavela.
Puri en de Heilige Jagannath Tempel
Aan de golf van Bengalen ligt Puri, één van de heiligste bedevaartsoorden van India. Bekendst hier is de heilige Jagannathtempel, gewijd aan de Krishna-incarnatie van Vishnu. Tijdens een jaarlijks festival in juni en juli vindt hier de hoogste verering, de Rath Yatra, plaats. Helaas is de tempel niet toegankelijk voor niet-Hindoes, maar vanuit de toren van de naastgelegen bibliotheek kun je er toch een blik opwerpen. Puri staat daarnaast bekend om zijn fijne stranden.
De Zonnetempel van Konark
De zonnetempel van Konarak is gebouwd in 1250 en is daarmee een van de oudste centra voor zonneverering in India. De tempel staat op de UNESCO-werelderfgoedlijst en is gebouwd in de vorm van een strijdwagen die naar de zon toerijdt. De tempel is rondom voorzien van indrukwekkende voorstellingen en twaalf wielen die de uren van de dag representeren. Helaas is in 1869 een deel van de tempel ingestort, de restauratie hiervan is nog steeds niet afgerond. In de avonduren wordt de tempel sfeervol verlicht. De hoofdingang van de tempel wordt bereikt via een aantal trappen, hier ligt ook een grote toeristenmarkt.
Adivasi
De Adivasi worden gezien als de oorspronkelijke bevolking van India. De adivasi dorpen liggen vooral in het zuidwesten van Odisha. Adivasi is een overkoepelende naam van vele verschillende inheemse stammen met ieder hun eigen specifieke gewoonten en gebruiken. Je kunt de stammen bezoeken en het leven van de stammen van dichtbij meemaken tijdens de kleurrijke weekmarkten.
Chilika Lake
Met zo’n 75 km lengte en 23 km breedte is het Chilika India’s grootste zoutwatermeer. Naast overvloedige natuur vindt men hier een grote verscheidenheid aan vogels, waaronder de Siberische kraanvogel, die het gebied aandoet tijdens zijn trekvlucht.